CZYM JEST SZAMBO EKOLOGICZNE? CZY WARTO W NIE ZAINWESTOWAć?

Mimo tego, że żyjemy w XXI wieku, nie każdy ma dostęp do wszystkich zdobyczy cywilizacji. Doskonałym przykładem jest kanalizacja – istnieją lokalizacje, w których nie ma szans na podłączenie gospodarstwa do systemowej instalacji odprowadzania nieczystości. Na szczęście w tym przypadku w sukurs idą inne technologiczne możliwości, a jedną z nich jest szambo ekologiczne. Tego rodzaju rozwiązanie pozwala na usunięcia ścieków z gospodarstwa, a przy okazji także na ich częściowe odprowadzenie do gruntu. Jest to efektywna instalacja, która bez wątpienia sprawdzi się w rozmaitych obiektach, zwłaszcza takich o mniejszych wymaganiach związanych z ilością wytwarzanych i usuwanych nieczystości.

Czym jest szambo ekologiczne?

Zakres możliwości, jeśli idzie o wybór zbiorników na ścieki, jest bardzo szeroki, dlatego na początku warto wyjaśnić, czym jest szambo ekologiczne. Przede wszystkim należy podkreślić, iż w oficjalnej nomenklaturze takiej definicji nie ma i jest to po prostu określenie umowne. Zdarza się nawet, że różne osoby rozumieją ten termin w odmienny sposób.

Najczęściej przez szambo ekologiczne rozumie się instalację złożoną z osadnika gnilnego oraz drenażu rozsączającego. W tym pierwszym zbiorniku następuje część procesów oczyszczających – ciężkie osady wędrują na dno, natomiast lżejsze unoszą się wyżej. Kolejny etap oczyszczania, a w zasadzie doczyszczania, jest dokonywany za pośrednictwem systemu drenów, w których zachodzą procesy tlenowe odpowiadające właśnie za czyszczenie. Następnie ścieki są odprowadzane do gruntu. Z tego powodu takie konstrukcje są określone jako ekologiczne, co tak naprawdę nie zawsze jest zgodne z rzeczywistością. Wiadomo, że nieczystości są przefiltrowane do pewnego stopnia, jednak nie zawsze ich przedostanie się do gleby jest dobrym rozwiązaniem, zwłaszcza gdy w pobliżu znajdują się wody gruntowe, dodatkowo sięgającej stosunkowo wysoko. Dlatego istotną kwestią jest montaż szamba ekologicznego. Właściwie przeprowadzone prace, wykonane w odpowiednich warunkach i na stosownej powierzchni to podstawa, aby nie tylko nie zaszkodzić środowisku, ale też samej konstrukcji. Stosunkowo niski koszt szamba ekologicznego może się bowiem okazać zdecydowanie wyższy w przypadku nieprawidłowej instalacji.

Ważny sposób montażu

Wspomniany już montaż szamba ekologicznego to kluczowy aspekt związany z wyborem tego rodzaju systemu odprowadzania ścieków. Niestety kwestie techniczne bywają też pewnego rodzaju ograniczeniem. Dlaczego? Ponieważ prawidłowy montaż szamba ekologicznego wymaga odpowiedniej przestrzeni. Zasobnik połączony z zestawem drenów powinien zostać zainstalowany na określonej powierzchni, aby mógł spełniać swoje zadanie w optymalny sposób. Szacuje się, że jeśli idzie o same przewody, to w przypadku czteroosobowej rodziny powinno to być około 50 m kwadratowych powierzchni. Do tego dochodzi oczywiście sam zbiornik. Tutaj w grę wchodzi pojemność około 2000 litrów.

Nie warto zaniżać parametrów szamba ekologicznego

Oczywiście biorąc pod uwagę szeroki wybór szamb, zagrożeniem mogą się okazać próby zakupu tańszych, czyli mniejszych zestawów. Takie próby bezwzględnie powinno się odrzucić, ponieważ może to drogo kosztować użytkowników. Fakt, koszty szamba ekologicznego, które jest mniejsze, na pewno są bardziej atrakcyjne. W dłuższej perspektywie jednak korzystanie ze zbyt małego zasobnika oraz drenażu bez wątpienia nie będzie opłacalne. Sam zbiornik nie będzie w stanie przyjąć wytwarzanych nieczystości, a dreny prędzej czy później zaczną się zapychać. Przewody nie będą w stanie rozsączać przyjmowanego osadu, przez co konieczna będzie zmiana instalacji. Nikt z pewnością nie chciałby podejmować decyzji o rozkopywaniu gruntu, a taka perspektywa pojawi się w sytuacji, gdy szambo ekologiczne z drenażem rozsączającym będzie zbyt małe na potrzeby określonego gospodarstwa.

Ile to kosztuje?

Tak jak w wielu innych przypadkach, tak i w odniesieniu do szamba ekologicznego potencjalni użytkownicy zwracają uwagę na cenę tego typu instalacji. Za zbiornik oraz robociznę trzeba zapłacić kilka tysięcy zł. Dokładny koszt szamba ekologicznego jest zależny przede wszystkim od jego wielkości i formy. Z całą pewnością są to wydatki stosunkowo niewielkie, na przykład w porównaniu z przydomową oczyszczalnią. Nie można jednak zapominać, że wymagania w obu tych przypadkach są różne, a późniejsza eksploatacja będzie droższa dla posiadaczy szamba ekologicznego z drenażem rozsączającym.

Regularne opróżnianie i inne dodatkowe warunki

Korzystanie z ekologicznego szamba wymaga zastosowania czy spełnienia określonych rozwiązań. Wspomniana już odpowiednia powierzchnia to podstawa. Brak wymaganej przestrzeni sprawi, że techniczne nie uda się dokonać montażu szamba ekologicznego. Często tego rodzaju konstrukcje są instalowane na użytkowanych głównie latem działkach rekreacyjnych. Dzieje się tak między innymi dlatego, że infrastruktura na to pozwala, ponieważ jest uboższa niż w przypadku gospodarstwa domowego. Poza tym nieczystości są wytwarzane w znacznie mniejszej ilości niż w domu, dlatego małe szambo ekologiczne na działkę sprawdzi się tam doskonale.

Warto też przypomnieć, iż aby zainstalować szambo z drenażem, ważny jest odpowiedni grunt, czyli korzystny będzie na przykład niski stan wód gruntowych. Gleba musi się charakteryzować wysokim stopniem przepuszczalności, ewentualnie w trakcie prac ziemnych należy umieścić w wykopie warstwę złoża o takich cechach – to na niej układa się rury drenażowe. Nie wolno zapominać o wejściach rewizyjnych oraz właściwym nachyleniu konstrukcji – aby uniknąć zatkania rur. Te wszystkie elementy wpływają na całościowy koszt szamba ekologicznego. Oczywiście nie wolno zapominać o prawidłowej eksploatacji, czyli na przykład umieszczeniu w instalacji tabletek z bakteriami, które również w dużym stopniu decydują o drożności systemu. Nie ma znaczenia, czy w grę wchodzi małe szambo ekologiczne na działkę,czy większy zestaw montowany w domu.

Szambo ekologiczne a przydomowa oczyszczalnia

Czy stosunkowo niskie koszty szamba ekologicznego sprawiają, że jest to doskonałe rozwiązanie w przypadku każdego użytkownika i każdego obiektu? Oczywiście, że nie. Istnieją bowiem okoliczności, w których warto sięgnąć po tego typu opcję, a w innych sytuacjach sprawdzą się alternatywne rozwiązania. Na myśl przychodzi oczywiście przydomowa oczyszczalnia. Jakie są zatem podstawowe różnice między tymi instalacjami? 

Najważniejszą kwestią jest w tym przypadku fakt, że wspomniane szambo ekologiczne z drenażem rozsączającym nie oczyszcza ścieków. Odpowiada jedynie za oddzielenie cięższych i lżejszych frakcji. Co innego oczyszczalnia – decydując się na tego rodzaju konstrukcję, ma się pewność, że nieczystości zostaną oczyszczone w odpowiedni sposób. Osad najpierw ulega rozkładowi, a następnie zostaje oczyszczony w sposób biologiczny. Dzięki temu ścieki mogą być bezpiecznie odprowadzane do gruntu lub wód gruntowych.

Czy betonowy zbiornik to szambo ekologiczne?

W wielu sytuacjach mianem szamba ekologicznego są także określane zbiorniki wykonane z betonu lub tworzywa sztucznego. Czy mamy prawo definiować je w taki sposób? I tak, i nie. Fundamentalną kwestią jest to, w jaki sposób rozumiane jest sformułowanie „ekologiczne”. Dostępne na rynku dwukomorowe konstrukcje pozwalają na przykład na rozdział ścieków grubych od płynnych i przy zastosowaniu odpowiednich procesów umożliwiają odprowadzenie ich do gruntu. W tym przypadku koszt szamba ekologicznego może być nawet jeszcze niższy niż w wymienionych sytuacjach. Kolejnym ważnym aspektem jest to, jakimi parametrami charakteryzuje się szambo ekologiczne. Fundamentalną kwestią jest tutaj jego szczelność, ponieważ dzięki niej nieczystości nie mają prawa przedostać się do gleby. Takiego zagrożenia nie wolno lekceważyć, ponieważ ewentualny wyciek może oznaczać poważne konsekwencje dla środowiska naturalnego. Z tego powodu parametry, wielkość, materiały budulcowe czy sposób montażu szamba ekologicznego stanowią czynniki, które należy brać pod uwagę, kiedy szuka się odpowiedniego rozwiązania dotyczącego odprowadzania nieczystości z gospodarstwa.

Gdzie najlepiej sprawdzi się szambo ekologiczne?

Wracając do konstrukcji składającej się z osadnika oraz drenów, należy raz jeszcze podkreślić, że nie wszędzie sprawdzi się tego typu zestaw. Co więcej, nie w każdym miejscu będzie po prostu możliwy montaż szamba ekologicznego w takiej formie. Powtórzmy ponownie, że istotna jest infrastruktura, czyli odpowiednia przestrzeń na położenie osadnika oraz przewodów, a także charakterystyka gruntu, czyli jego przepuszczalność. Poza tym należy też mieć na uwadze określoną wydajność tego typu instalacji. Bardzo często jest zatem tak, że ze względu na koszty szamba ekologicznego taka konstrukcja bywa umiejscowiona na przykład na działkach rekreacyjnych bądź terenach, na których planuje się realizację kanalizacji w nieodległym terminie, a szambo ma być rozwiązaniem tymczasowym. Nie ma wątpliwości, że w takich okolicznościach małe szambo ekologiczne na działkę sprawdzi się doskonale.

Konieczna dbałość o stan instalacji

Trwałe i funkcjonalne szambo ekologiczne jest konstrukcją, którą można dopasować do rozmaitych potrzeb. Nie można oczywiście zapominać, że tego rodzaju rozwiązania są nowoczesne, jednak wymagają odpowiedniej dbałości czy właściwej obsługi. Tabletki z kulturami bakterii wrzucane do toalety zwiększają wydajność szamba ekologicznego, należy więc wykonywać tego typu czynności regularnie. To samo dotyczy czyszczenia filtra, kontrolowania stanu drenów i przede wszystkim stałego opróżniania zasobnika. Częstotliwość takiego działania jest uzależniona głównie od ilości ścieków i wielkości zbiornika. Wiadomo, że większa konstrukcja oznacza wyższy koszt szamba ekologicznego, jednak pozwala na rzadsze wywożenie nieczystości. Bez względu na pojemność, raz na kilka miesięcy z pewnością należy wykonać taką czynność, aby uniknąć problemów. Dzięki temu szambo ekologiczne będzie funkcjonować w odpowiedni sposób i odpowiadać za odprowadzania ścieków.

Zasada funkcjonowania szamba ekologicznego nie jest zatem skomplikowana, ale i tak należy rozważyć wybór tego typu konstrukcji. Dzięki temu będzie się miało pewność, że wybrane rozwiązanie sprosta oczekiwaniom konkretnego gospodarstwa domowego. Biorąc pod uwagę to, że koszt szamba ekologicznego jest stosunkowo niski, to takie zestawy cieszą się dużą popularnością. Koniecznie należy jednak zwracać uwagę na różnorodne aspekty związane z ich dopasowaniem, montażem oraz prawidłową eksploatacją.